Stoppen met roken is voor velen een van de moeilijkste uitdagingen. Hoewel veel rokers meerdere stoppogingen doen, blijkt het vaak lastig om definitief afscheid te nemen van sigaretten. Waarom mislukken zoveel stoppogingen, en wat maakt het verschil tussen een tijdelijke poging en een duurzaam besluit? In deze blogpost verkennen we het cruciale verschil tussen een stoppoging en een stopbesluit, en laten we zien hoe een diepgeworteld besluit je kan helpen om voorgoed te stoppen met roken.
Wat is een Stoppoging?
Een stoppoging klinkt als een positieve eerste stap: je probeert te stoppen met roken. Echter, in werkelijkheid is een stoppoging vaak een geforceerde actie die voortkomt uit externe druk, schuldgevoelens of angst voor gezondheidsproblemen. Bij een stoppoging blijft de roker meestal geloven dat roken zowel voordelen als nadelen heeft. Ze ervaren bijvoorbeeld het gevoel van ontspanning, het sociale aspect of de afleiding die roken biedt als voordelen. Tegelijkertijd erkennen ze de nadelen: gezondheidsrisico’s, financiële kosten, sociale stigma’s en het verlies van controle over hun eigen gedrag. Wanneer de balans doorslaat naar de nadelen, voelen ze de noodzaak om te stoppen. Maar omdat hun motivatie niet diep geworteld is, is de stoppoging vaak gedoemd te mislukken.
Bij een stoppoging dwingt de roker zichzelf om te stoppen zonder dat de fundamentele overtuiging – dat roken voordelen biedt – is veranderd. Dit leidt vaak tot intense ontwenningsverschijnselen en een interne strijd. Symptomen zoals prikkelbaarheid, angst, concentratieproblemen en fysieke klachten zoals hoofdpijn en vermoeidheid komen veel voor. Deze symptomen versterken het gevoel van onmacht en maken het lastig om de stoppoging vol te houden. Uiteindelijk leidt dit vaak tot een terugval, waardoor de roker zich gevangen voelt in een cyclus van stoppen en weer beginnen.
Waarom Mislukt een Stoppoging Vaak?
Een stoppoging is vaak niet meer dan een tijdelijke maatregel, ingegeven door angst voor de negatieve gevolgen van roken, zoals longziektes of de angst om geliefden teleur te stellen. De drang om te stoppen is vaak extern gemotiveerd, zoals druk van familieleden, vrienden of de dokter, in plaats van een oprecht verlangen om definitief te stoppen omdat roken geen enkel voordeel biedt.
Een ander probleem met stoppogingen is dat ze vaak gepaard gaan met 'uitvluchten'. Dit zijn voorwaardelijke afspraken die de roker met zichzelf maakt om een terugval te rechtvaardigen. Denk bijvoorbeeld aan de gedachte: "Als ik na een week nog steeds zo gestrest ben, dan neem ik één sigaret om me te kalmeren."
Deze mentaliteit zorgt ervoor dat de roker zich onbewust situaties inbeeldt of creëert waarin hij of zij die uitvlucht kan gebruiken. Bijvoorbeeld, iemand kan zichzelf meer stress toestaan omdat ze weten dat ze de ‘uitvlucht’ hebben om weer te roken als het te zwaar wordt. Dit soort voorwaarden ondermijnt het succes van de stoppoging en maakt de kans op een terugval groot.
Stoppogingen: de Vicieuze Cirkel van zelfveroordeling
Een ander aspect dat vaak speelt bij stoppogingen is zelfveroordeling. Rookverslaafden hebben vaak een negatief zelfbeeld en zien hun verslaving als een teken van zwakte of persoonlijk falen. Tijdens een stoppoging worden deze gevoelens vaak versterkt. Ze proberen zichzelf te straffen door te stoppen, met het idee dat ze hun zwakte moeten overwinnen door middel van zelfdiscipline en lijden. Hoe zwaarder de ontwenningsverschijnselen, hoe meer ze geloven dat ze zichzelf moeten straffen. Dit leidt tot een vicieuze cirkel van zelfverwijt en een verlangen naar een terugval als een manier om aan de interne strijd te ontsnappen.
In sommige gevallen kan deze zelfveroordeling zelfs destructief gedrag veroorzaken, zoals bewust risico’s nemen om een excuus te hebben om weer te roken. Bijvoorbeeld, iemand die stopt met roken kan zichzelf zo onder druk zetten dat hij of zij uiteindelijk een crisis veroorzaakt (bijvoorbeeld ruzie met een partner) als rechtvaardiging om weer te gaan roken. Deze zelfdestructieve patronen maken het moeilijk om door te zetten en vergroten de kans op terugval.
Het Besluit: De Sleutel tot Werkelijk Herstel
In tegenstelling tot een stoppoging, die meestal voortkomt uit angst en zelfveroordeling, komt een stopbesluit voort uit inzicht en acceptatie. Een besluit betekent dat je hebt ingezien dat roken geen enkel echt voordeel biedt en dat de zogenaamde voordelen slechts tijdelijke verlichting zijn van de nadelen die de verslaving veroorzaakt. Een stopbesluit is een bewuste keuze die niet is gebaseerd op angst, maar op het besef dat je leven beter is zonder roken.
Een belangrijk onderdeel van een besluit is dat het niet gaat over angst voor de toekomst, maar over acceptatie van het verleden. Een stoppoging is gericht op het vermijden van toekomstige problemen, terwijl een besluit gebaseerd is op de erkenning van de schade die roken in het verleden heeft aangericht. Door te accepteren dat je in het verleden hebt gerookt, zonder jezelf daarvoor te veroordelen, kun je het roken loslaten.
Zelfacceptatie: De Start van Verandering
Een stopbesluit begint met zelfacceptatie. Dit betekent dat je jezelf niet langer veroordeelt voor je rookgedrag en de situatie accepteert zoals die is. In plaats van je rookverslaving te zien als een bewijs van zwakte of falen, zie je het als een menselijke fout die iedereen kan maken. Door het roken te accepteren als een feit zonder oordeel, geef je jezelf de ruimte om verder te gaan en een rookvrij leven te leiden.
Zelfacceptatie is essentieel omdat het de negatieve spiraal van zelfafwijzing doorbreekt. Zolang je jezelf blijft veroordelen voor je verslaving, blijf je vastzitten in het patroon van stoppogingen en terugvallen. Door in te zien dat je waardevol bent en dat je rookgedrag niet past bij wie je werkelijk bent, kun je het roken loslaten.
De Rol van Diepgewortelde Overtuigingen
Veel rokers hebben diepgewortelde negatieve overtuigingen over zichzelf die hun verslaving in stand houden. Ze geloven bijvoorbeeld dat ze zwak, ongedisciplineerd of waardeloos zijn, en dat hun verslaving dit bevestigt. Deze overtuigingen zijn vaak ontstaan in de kindertijd en worden versterkt door de verslaving. Maar deze overtuigingen zijn gebaseerd op illusies en hebben niets te maken met de werkelijke persoon die ze zijn.
Een belangrijk onderdeel van het besluitproces is het doorzien van deze negatieve overtuigingen. Door te erkennen dat deze overtuigingen niet waar zijn en dat ze je ongelukkig maken, kun je beginnen met het loslaten ervan. Dit betekent dat je jezelf de erkenning geeft die je misschien als kind nooit hebt gekregen. Je erkent je eigen waarde en ziet in dat je liefdevol, krachtig en kwetsbaar bent, en dat je niet langer afhankelijk hoeft te zijn van roken om te ontsnappen aan negatieve gevoelens.
Het Verschil tussen Stoppoging en Besluit
Het verschil tussen een stoppoging en een stopbesluit is fundamenteel. Een stoppoging is gebaseerd op angst, zelfveroordeling en de illusie dat roken voordelen heeft. Het is een manier om tijdelijk te stoppen, zonder echt los te laten. Een besluit daarentegen is gebaseerd op acceptatie, zelfliefde en het besef dat roken alleen maar nadelen heeft. Het is een definitieve keuze om te stoppen, zonder nooduitgangen of voorwaarden.
Bij een besluit ervaar je nauwelijks ontwenningsverschijnselen, omdat je het roken vanuit een diep inzicht en acceptatie loslaat. De innerlijke strijd verdwijnt, omdat je niet langer vecht tegen jezelf. In plaats van te proberen te ontsnappen aan je gevoelens, accepteer je ze en geef je jezelf de ruimte om te genezen.
Hoe Neem je een Besluit?
Het nemen van een besluit begint met eerlijk kijken naar je situatie. In plaats van te luisteren naar de gedachten in je hoofd die je vertellen dat je zwak of waardeloos bent, kijk je naar de werkelijkheid. Je ziet de negatieve illusies over jezelf en erkent dat ze niet waar zijn. Je ziet in dat roken je ongelukkig maakt en dat het tijd is om los te laten.
Daarnaast is het belangrijk om jezelf de erkenning te geven die je nodig hebt. Je erkent je eigen waarde en ziet in dat je het verdient om een leven te leiden zonder rookverslaving. Dit betekent dat je jezelf toestaat om te voelen wat er werkelijk in je omgaat, zonder te oordelen. Je omarmt je kwetsbaarheid, je gevoeligheid en je diepste verlangens, en je geeft jezelf de ruimte om te genezen.
Van Stoppoging naar Besluit
Stoppen met roken is geen gemakkelijke opgave, maar het verschil tussen een stoppoging en een stopbesluit kan bepalend zijn voor je succes. Een stoppoging is vaak een tijdelijke, halfslachtige poging, gedreven door angst en zelfveroordeling. Een stopbesluit daarentegen komt voort uit zelfacceptatie en inzicht, en maakt de weg vrij voor blijvende verandering. Door te accepteren wie je werkelijk bent en jezelf los te maken van negatieve overtuigingen, kun je een definitief besluit nemen.
Heb je een besluit genomen om te stoppen met roken of ken je iemand die graag wil stoppen en daar hulp bij kan gebruiken? klik dan hieronder voor meer informatie.